Voor het fokken van een veulen met goedgekeurde Friese stamboekhengsten zijn buitenlandse fokkers vaak aangewezen op diepvriessperma uit Nederland. Er zijn meerdere factoren die bepalen of gekoeld zaad tot een succesvolle bevruchting leidt. Diepvriessperma verliest zijn vruchtbaarheid in de merrie na twaalf uur. Een eicel moet binnen acht uur na de eisprong bevrucht worden. De kans op bevruchting is het grootst als het sperma zo dicht mogelijk bij de eisprong wordt ingebracht bij de merrie. Een paardendierenarts die kennis van zaken en ervaring met het begeleiden van Friese merries heeft is voor het succes van het gebruik van diepvriessperma (en voor embryotransplantatie) zeker van belang.
KI met diepvriessperma en ET
In september 2018 reisde paardendierenarts Erik Leusink voor het eerst voor twee weken naar Mexico af om Friese fokmerries veterinair te begeleiden. Hij vertelt: ‘De betreffende stoeterij heeft een twaalftal goede Friese fokmerries aangeschaft. Deze merries fungeren eveneens als donormerrie voor het embryotransplantatieprogramma dat met de eigen Mexicaanse dierenarts is opgezet. Naast de Friese merries zijn er daartoe zo’n vijftig draagmerries aangekocht zodat er altijd wel een merrie is die wat betreft cyclus aansluit bij een donormerrie. Nadat de resultaten van zowel het werken met diepvriessperma als het spoelen van embryo’s tegenvielen, ben ik benaderd of ik mijn ervaring die ik hier in Nederland had opgedaan met het werken met diepvriessperma en embryotransplantatie bij de Friese merrie met hen wilde delen’.
Drachtigheidspercentages
Leusink vervolgt: ‘Bij het analyseren van de resultaten en het praten met mijn Mexicaanse collega Filix vielen al snel twee zaken op: met vers sperma van hun eigen hengsten werden zowel hoge drachtigheidspercentages als ook succesvolle embryotransplantaties verkregen maar met diepvriessperma lukte beide eigenlijk niet. Filix was goed en handig genoeg om de merries goed te begeleiden en te spoelen maar met diepvriessperma lukte het niet zo. Het bleek dat hij aan de andere kant van Mexico-City woonde en elke dag op en neer reed naar de stoeterij. Hij heeft wel de beschikking over alle materialen om embryo’s te spoelen en ook over de benodigde hormonen om donor- en draagmerries te synchroniseren en de eisprong te timen’.
Benieuwd welke adviezen drs. Erik Leusink gaf om het gebruik van diepvriessperma en embryotransplantatie bij de Friese merries in Mexico tot een succes te maken? Lees zijn hele praktijkverhaal in Phryso maart.
Drs. Erik Leusink is mede-oprichter van 4Horses, een allround paardenbedrijf in Drachten. Daarvoor is hij ruim twintig jaar als paardendierenarts werkzaam geweest bij Dierenkliniek Wolvega. Hij is gespecialiseerd in voortplanting paard, vooral probleemmerries, insemineren diepvriessperma en embryotransplantatie alsmede sperma-onderzoek bij hengsten. Daarnaast is hij Erkend Keuringsdierenarts voor Paarden.
