Veulen op komst: de bevalling

Een veulen zal na ongeveer 11 maanden, oftewel 330 dagen dracht, worden geboren. Vanaf twee weken voor de uitgerekende datum is een veulen volgroeid en mag het ter wereld komen. Duurt het ruim langer voordat het veulen zich aandient, geen paniek. Er zijn merries die drie tot vier weken overdragen en alsnog een gezond veulen brengen.

Hoe gaat een normale bevalling in zijn werk?

Voortekenen

Een eerste teken waaraan te zien is dat de geboorte van het veulen niet lang meer op zich laat wachten, is dat de uier van de merrie opzwelt door het volschieten met melk en het ‘kegelen’. Dat betekent dat er harsachtige druppels aan de uier hangen. Soms is een merrie onrustig. De meeste merries veulenen ‘s nachts als het rustig is en ze niet gestoord worden.

Rust

Bekend zijn de verhalen van fokkers die bij hun merrie in de buurt blijven om haar in de gaten te houden, even tien minuten weg zijn om naar het toilet te gaan en bij terugkomst een pasgeboren veulen achter de merrie zien liggen. Om als fokker niet teveel nachtrust te verliezen, kan de merrie voorzien worden van een geboortemelder die alarm slaat als de merrie gaat liggen. Het is ook een mogelijkheid om een camera in de stal op te hangen en ’s nachts regelmatig de beelden te bekijken.

Het geboorteproces

Laat de merrie tijdens het geboorteproces zoveel mogelijk met rust. In principe kan een merrie het veulenen prima zelf af. Eerst zal de baarmoeder gaan samentrekken en de baarmoedermond open gaan staan. In deze fase moet het veulen een draai maken. Het veulen lag tijdens de dracht op zijn rug, maar zal in een buikligging geboren worden.

De uitdrijving

Als de merrie in deze fase gaat ‘plassen’, betekent dit dat de waterblaas in het geboortekanaal is geknapt en er vruchtwater naar buiten komt. Als de geboorte zonder complicaties verloopt, is het veulen er binnen twintig minuten. Eerst verschijnen de hoefjes van de voorbenen met daarop het hoofdje. Het vlies dat om het veulen zit kan opengemaakt worden, zodat het veulen lucht krijgt. De rest van het lichaampje van het veulen glijdt vervolgens snel uit de merrie. Het veulen is dan nog steeds met de moeder verbonden door de navelstreng. Als de merrie gaat staan, zal de navelstreng afbreken.

Is de merrie flink aan het persen is, maar zit er geen vooruitgang in de geboorte, dan is dat een reden om de dierenarts te bellen.

Checklist geboorte van een veulen

Zorg dat je alle benodigdheden bij de hand hebt, zodat je op het moment dat de geboorte zich aandient niet alles nog bij elkaar moet zoeken.

• Ontsmettingsmiddel om handen te reinigen
• Emmers met warm water om handen en omgeving geboorteweg af te kunnen spoelen
• Handdoeken om handen en omgeving geboorteweg te kunnen drogen
• Glijmiddel voor als je gaat voelen of het veulen in de goede positie ligt
• Staartbandage, zodat je niet iedere keer door de staartharen op onderzoek uit moet
• Trekstokken met touwtjes om de merrie een handje te helpen bij de uitdrijving
• Schaar en navelklemmetjes of bandjes om een niet-afgescheurde navelstreng door te knippen en af te klemmen
• Jodium tinctuur 5% (geen Betadine) of andere navelontsmetter om op de navel van het veulen te druppelen en zo infectie te voorkomen
• Een opgeladen mobiele telefoon met het nummer van de dierenarts

Vorig artikelRenate Roling: ‘Zodra we de baan binnenkomen gaat Oukje aan’
Volgend artikelLivestream tweede KFPS College Tour – 11 februari